cookieChoices = {}; Deventer Natuur: april 2017

zondag 30 april 2017

Tasjes en kruid

Veel voorkomend en toch best wel onbekend eigenlijk, Klein tasjeskruid ofwel Teesdalia nudicaulis. Iedereen kent het grotere tasjeskruid, het Herderstasje (Capsella bursa-pastoris). Te zien aan de wetenschappelijke namen, dus niet hetzelfde geslacht als Klein tasjeskruid, wel dezelfde familie, namelijk de kruisbloemigen. Dat laat de foto van het bovenaanzicht goed zien.
Bovenaanzicht Klein tasjeskruid
4 Kroonblaadjes en als goed gekeken wordt, 6 meeldraden. Verder natuurlijk de zaden, hauwen in dit geval (want kleiner dan 3 keer zo lang als breed).
In tegenstelling tot Herderstajes is Klein tasjeskruid maar een deel van het jaar goed zichtbaar. In het voorjaar.  Naast de duidelijke 'tasjes' als zaden is zeer kenmerkend voor Klein tasjeskruid het rosetje (slechts een cm of 2) van perfect gelobde blaadjes. Klein tasjeskruid is te vinden op droge, voedselarme, zure, kalkarme zandgrond op bijvoorbeeld dijken, maar ook in akkers, heide, graslanden en bermen. 
 
De gelobde blaadjes van Klein tasjeskruid
Zijaanzicht Klein tasjeskruid
Kijk dus in het voorjaar op voornoemde plaatsen op open delen maar eens naar iets wat op een herderstasjes lijkt, maar dan een stuk kleiner.

Gerrit Hendriksen

zondag 9 april 2017

Overnachten aan een kelk

Dat insecten aan of in bloemen overnachten is niet heel nieuw. Vooral bekend zijn de klokjesbijen die in de klokjes van diverse Campanulaceae overnachten. In de bergachtige gebieden zijn er zelfs soorten die zich laten insluiten als de bloemen van bepaalde soorten dichtgaan tegen de nachtelijke koude. Die klokjes bloeien nu nog niet, wel de Pinksterbloem (Cardamine pratensis).


In de periode dat de Oranjetipjes (Anthocharis cardamines) vliegen kun je dan ook slapende vlinders tegenkomen, hangend aan de kelk van de pinksterbloem. Hier rechts een vlinder (een mannetje (het oranje van de bovenvleugel is zichtbaar)) die zich klaar maakt voor de nacht (foto is rond 19 uur gemaakt). 

Links een foto met de dauw nog op de bloemen. Die nacht een zeer koude nacht geweest (rond vriespunt).

Nu dus te zien zowel in de avond als in de ochtend.


Gerrit Hendriksen

zondag 2 april 2017

Hoopjes zand in het gazon!


Die hoopjes zand die nu in diverse droge gazons en hellingen te zien zijn laten worden veroorzaakt door de Grijze zandbij (Andrena vaga). Deze solitaire bij is een van de grotere solitaire bijen van Nederland en is te zien in het vroege voorjaar. De bij is een zogenaamde soortspecifieke specialist, ofwel op één geslacht van planten wordt gefoerageerd, te weten de vroegbloeiende wilgen (Salix sp.).
Mannetje Grijze zandbij
Links is een mannetje Grijze zandbij te zien. De mannetjes worden een aantal dagen eerder actief dan de vrouwtjes.
De bijen vliegen laag over de grond op zoek naar ene partner. De mannetjes sterven nadat ze gepaard hebben. 


Vrouwtje Grijze zandbij
Hieronder is een vrouwtje te zien met stuifmeel aan haar poten die ze in één van de 6-10 broedcellen zal opslaan met een eitje erbij. Die broedcellen kunnen tot 50 cm diep kunnen liggen.
De broedcellen worden afgesloten zodra er genoeg voedsel voor de larve bijeen verzameld is.


Er zijn een aantal parasieten van deze bijen. Te weten:
- de nest parasiet de Roodharige wespbij (Nomada lathburiana)
- de parasiet het zandbijwaaiertje (Stylops melittae), zie hiervoor het artikel Waaiertjes in je lijf.

Die hoopjes zand dus, zijn van de Grijze zandbij en er kunnen er wel 50 op een vierkante meter voorkomen. Solitaire bij!


Meer weten over wilde bijen van Nederland, bezoek dan wildebijen.nl.

Gerrit Hendriksen