Gele trilzwam

In het kale bos valt de verschijning van de Gele trilzwam toch echt wel op, zeker als het een grauwe middag betreft en er nog geen bloemen aan het bloeien zijn (op de sneeuwklokjes na). Na een periode van relatief warm en vochtige weer zijn ze volop te zien op afgevallen/dode takken van loofhout. Tijdens droogte verschrompelt het vruchtlichaam tot een kraakbeenachtige, taaie en veel donkerder substantie.

Gele trilzwam (Tremella mesenterica) op een afgevallen tak van een eik

Meer informatie over deze soort is te vinden op waarneming.nl en verspreidingsatlas.

Gerrit Hendriksen

Bevers in Deventer

Beversporen aan een boom

Vorig jaar eind december stonden al twee artikelen in de Stentor over de komst van de bever. De zoekresultaten van zoekmachines leveren een leuk aantal artikelen over deze soort. Ook al heb je het in je achterhoofd, de verrassing is des te groter als je zelf sporen tegenkomt en nog verse ook. Tijdens een fietstochtje langs de Schipbeek was een boom in het water geval. Het geheel zag er vreemd uit, zo'n halve meter boven het water waren sporen te zien waardoor de boom was geveld. Even goed kijken en tot mijn verbazing zag ik dat de boom niet was omgegaan door een bijl maar als gevolg van bevertanden. De berichtgeving van afgelopen december flitste door mijn hoofd. Dat er bevers in de IJssel en in de mondingen van de rivier waren gezien a la. Zeker niet raar want bevers zijn met enige regelmaat gemeld in de IJssel, maar dit was toch zo'n 7 kilometer land inwaarts en niet in de Dortherbeek maar in de Schipbeek.
Herlezen van een van de artikelen in de Stentor is de bevestiging dat dit al bekend was. Citaat van 21-12-2016:"De bever is al langer terug in Deventer, onder meer in de Ossenwaard. Het dier is daarnaast actief in de Schipbeek. Tot ver voorbij Loo-Bathmen zijn sporen te vinden."
Bijgaande foto is ingestuurd als bewijs bij de waarneming voor waarneming.nl.

Gerrit Hendriksen

Telescopische griezel: Mussennekteek

Gisteren in mijn tuin gezien: Een zonnende Huismus, mannetje, die met een opgetild hoofd steeds over de linker schouder keek. Wat was hier aan de hand?

Ik zag door de telescoop een griezel: Een flinke grijze bloedzuigende teek hing vastgebeten aan de rechterkant van de nek van de vogel. Meer vogelzaad voeren zou niet helpen, misschien overleeft de vogel de winter niet ...

Winterkoning: Neem waar in het klein

2017 februari 8, 11:10: Een sneeuwdek ligt bovenop ongemaaide graspollen aan de rand van een weiland in de uiterwaarden van de IJssel ten noorden van Deventer. Ik loop langs een afrastering met prikkeldraad. Een Winterkoning vliegt langs me heen en verdwijnt ineens. Huh?

De vogel vloog door een gat in het sneeuwdek naast een paal van de afrastering een graspol in en verdween daarna onder het gras, kennelijk zoekend naar voedsel. Kleine insectetende vogels zoals de Winterkoning kunnen niet foerageren boven een laagje sneeuw. Voor diegenen die de winter willen overleven om zich vervolgens in de lente te kunnen voortplanten is het noodzakelijk dat zij zulke trucs hebben aangeleerd.

Dit is een kleine waarneming van vogelgedrag.

Het is niettemin van belang dat een dergelijke bijzondere waarneming inzicht geeft in het gedrag van dieren en dus meer waard is dan een 'gewone' waarneming. Het maakt het persoonlijke waarnemingsplezier een stuk rijker. Waarnemen is veel meer dan 'scoren', dat wil zeggen 'postzegels verzamelen'.

Zelf had ik dit vogelgedrag vroeger nooit gezien, u misschien wel. Zulk gedrag is in het meestal niet terug te vinden in vogelgidsen, misschien in soortspecifieke boeken maar het kan wel zijn dat het nooit opgeschreven geweest is, in welke taal dan ook.

Het is op zich waardevol om dierengedrag te melden. Neem waar in het klein.

Mosflora

Muurtjes hebben hun eigen plantengemeenschappen. Juist in deze tijd van het jaar zijn deze goed zichtbaar. Het zijn de plantengemeenschappen waarvan binnenkort deel 6 van de Vegetatie van Nederland uit komt, ofwel de gemeenschappen van mossen en korstmossen. Eigenlijk zijn gemeenschappen van mossen op alle plaatsen in Nederland (op de wereld eigenlijk, tot in hooggebergte en aan de polen (behalve de Noordpool)) aanwezig, onder andere op stenen.

Deze foto's zijn op 5 februari 2017 genomen op de muurtjes langs de Bergsingel.

Hiernaast te zien is Gewoon muisjesmos (Grimmia pulvinata), degene met de krom gebogen sporenkapsels. Gewoon muisjesmos heeft veel zogenaamde glasharen, dat zijn de zilverkleurige haren boven op de blaadjes, welke als blaadje eigenlijk niet goed zichtbaar zijn.
Deze soort komt op erg veel plaatsen voor, waaronder op dakpannen en andere harde en stenige ondergrond.
Overigens staat ook een korstmos op deze foto. Helaas daar is de naam niet van bekend.

Aan de rechterkant is een ander veel voorkomende soort te zien. Dit is een soort met 'grote' bladeren welke in een stervorm elkaar overlappen. Tezamen met zijn groeiplaats is dat bepalend voor zijn naam, Gewoon muursterretje (Tortula muralis), een naaste familie van een zeer algemene soort die in de duinen veel is aan te treffen, het duinsterretje (Syntrichia ruralis, voorheen Tortula densa).

Kijk dus gerust eens naar de flora op de muren.

Gerrit Hendriksen