cookieChoices = {}; Deventer Natuur: juni 2021

donderdag 17 juni 2021

Zonnedauw en meer

Zonnedauw (Droseraceae) is niet ongewoon in de gebieden rondom Deventer. Zeker de aanleg van enkele honderden retentiegebieden door Waterschap Drents Overijsselse Delta hebben voor een uitbreiding van het aantal plaatsen met Zonnedauw gezorgd. De Kleine zonnedauw (Drosera intermedia) is niet bepaald een zeldzaamheid. Met een uitbreiding van deze pioniersoort wordt ook de kans dat er insecten die afhankelijk zijn van Zonnedauw vindbaar zijn. Naast botaniseren wordt er tijdens de werkgroepavonden van de KNNV ook veel naar insecten gekeken en indien mogelijk direct of achteraf op naam gebracht. Dat laatste is ook met deze, in het veld wat lastig te determineren, soort gebeurd. 

Een vedermot op een Egelboterbloem.

Met bovenstaande foto is het nog niet direct mogelijk om de soort goed te determineren en ook zonder veldkennis van de planten is het een uitdaging om vedermotten (Pterophoridae) goed op naam te brengen.
Als echter informatie, die niet veel toevoegd, wordt weggehaald dan blijft een beeld over waarmee, gecombineerd met de veldkennis, de determinatie uitkomt op de Zonnedauwvedermot (Buckleria paludum). Dit is een zeldzame soort en zelfs de eerste melding voor de gemeente Deventer!

Uitsnede met de Zonnedauwvedermot op een bloem van de Egelboterbloem.

De Zonnedauwvedermot zet eitjes af op de onderkant van de bladeren van Zonnedauw soorten. In de literatuur wordt vooral de Ronde zonnedauw genoemd, maar die is niet te vinden in het gebiedje waar bijgaande foto is gemaakt. De Kleine zonnedauw echter wel. Op de Duitse site lepiforum zijn foto's te vinden van alle stadia (image, rups, pop en ook de waardplaten).


Glanzend en rood

Een van de meest opvallende kenmerken van de ooievaarsbekken (Geraniaceae) is toch wel de beharing. De meeste (tja, hier komt ie) zijn spaarzaam tot dicht behaard. Denk aan de Zachte ooievaarsbek (Geranium molle) die in Nederland overal te vinden is. Uitzonderingen zijn er altijd, zoals de Glanzige ooievaarsbek (Geranium lucidum). Glanzig (waarom niet glanzend eigenlijk?) naar de volledige kale bladeren die een vetachtige aanblik geven. 

Detail van bloem en vruchten.

Goed te zien op de foto zijn de relatief kleine bloemen (1-1.4 cm) en de hoekige kluisvruchten. De soort zou op basis van de grootte van de bloemen verward kunnen worden met Klein robertskruid (Geranium purpureum). Echter het vrijwel ontbreken van haren is een goed zichtbaar kenmerk.

Habitus van de Glanzige ooievaarsbek

De soort is een nieuwkomer uit Euraziƫ en Noord-Afrika en gedraagt zich invasief. De eerste waarneming voor Deventer stamt uit 1998 en is gedaan door de auteur van een serie van Heukels' Flora's, Ruud van der Meijden. De soort komt vooral in de binnenduinrand en steden voor. In 2016 is door Wim Vuik op de blog stadsplanten.nl een artikel veschenen over het voorkomen van de Glanzige ooievaarsbek in het stedelijk gebied.
Vooralsnog is op de diverse meldingen van Ruud van der Meijden na (oude meldingen dus) en 2 meldingen in het buitengebied de soort niet veel gevonden in Deventer. Waarschijnlijk een onbekent is onbemint verhaal. Bekijk dus rustig die atypische versie van Robertskruid eens. Het zou zomaar eens Glanzige ooievaarsbek kunnen zijn of Klein robertskruid!